بر اساس گزارش گروه اقتصادی خبرگزاری رسا، عزالدین فکری تهامی، استاد اقتصاد اسلامی دانشگاه الازهر مصر، در یک نوشته خود مطرح کرده است که:
### مقدمه
بازارهای مالی م.getSelectionModel ها ی زمینه‌ای هستند که پس‌اندازکنندگان و سرمایه‌گذاران با هم تعامل برقرار می‌کنند. این بازارها نقش مهمی در انتقال منابع مالی از گروه‌هایی که دارای مازاد سپرده هستند (وام‌دهنده‌ها) به گروه‌هایی که در نیاز به منابع مالی هستند (وام‌گیرنده‌ها) ایفا می‌کنند. این فرآیند به ارتباط بین اقتصاد واقعی و اقتصاد مالی کمک می‌کند.
### ت.setEditable(true); تقسیم‌بندی بازارها
بازارهای مالی بر اساس مدت زمانی که پس‌اندازکنندگان مایلند منابع مالی خود را کنار بگذارند، به دو دسته بازار پول و بازار سرمایه تقسیم می‌شوند. همچنین، بر پایه نوع عملیات، به دو دسته بازار وام و بازار اوراق بهادار تقسیم می‌شوند.
### فعالان بازار اوراق بهادار
فعالان بازار اوراق بهادار بر اساس اهداف خود به دسته‌های مختلف تقسیم می‌شوند. سرمایه‌گذاران با هدف کسب بازده، سهام شرکت‌ها را برای مدت طولانی نگه می‌دارند و به نوسانات روزانه قیمت توجه کمی می‌کنند. سفته‌بازان، برخلاف سرمایه‌گذاران، برای کسب سود سریع از نوسانات کوتاه‌مدت قیمت استفاده می‌کنند و به عملکرد شرکت‌ها توجه نمی‌کنند.
### هدف اصلی سرمایه‌گذاری
هدف اصلی سرمایه‌گذاران و سفته‌بازان افزایش سودآوری، حفظ اصل سرمایه و ایجاد توازن بین نقدشوندگی و سوددهی است. برخی سرمایه‌گذاران همچنین برای خرید و فروش سهام مطابق با احکام شریعت اسلامی، انگیزه دیگری دارند که بر جلب رضایت خداوند و پیامبر اسلام است.
### هدف مقاله
هدف این مقاله بررسی مبانی کلی روش‌های طراحی شاخص‌های بورسی که با اصول شریعت اسلامی سازگار هستند، و بیان نیاز به بازنگری و توسعه این شاخص‌ها است. برخی از موضوعاتی که در این مقاله بررسی می‌شوند عبارتند از: مفهوم شاخص‌های قیمت سهام اسلامی، سازوکارهای طراحی این شاخص‌ها، معرفی شاخص EGX33 به‌عنوان نمونه، و پیشنهادهایی برای اصلاح و بهبود روش‌های ساخت شاخص‌های سهام مبتنی بر شریعت.
### تعریف شاخص
واژه “المؤشر” (شاخص) به معنای اشاره کردن است تا معنا را منتقل کند. در بازار مالی، شاخص‌ها نمایانگر قیمت سهام هستند. از نظر اصطلاحی، شاخص یا Index بر اساس محاسبات آماری و با استناد به قیمت مجموعه‌ای از اوراق بهادار یا کالاها در بازارهای مالی محاسبه می‌شود. در این فرآیند، به هر یک از این اوراق بهادار بر اساس ارزش بازار وزن داده می‌شود و مجموع این مقادیر بر عدد ثابت تقسیم می‌شود.
### نمونه‌هایی از شاخص‌های سهام
نخستین شاخص‌های قیمت سهام در اواخر قرن نوزدهم در ایالات متحده آمریکا معرفی شدند. از میان شاخص‌های معروف سهام می‌توان به شاخص میانگین صنعتی داو جونز، شاخص استاندارد اند پورز 500 و شاخص فوتسی 100 اشاره کرد. این شاخص‌ها از نظر ماهیت فعالیت شرکت‌ها و شیوه خرید و فروش سهام، اغلب با ضوابط شرعی ناسازگار هستند.
### پشتوانه شرعی برای طراحی شاخص‌های قیمت سهام اسلامی
با گسترش بازارهای مالی اسلامی و افزایش سرمایه‌گذاری در چارچوب شریعت، نیاز به شاخص‌هایی که بر پایه قوانین شرعی تنظیم شده باشند، بیش از پیش احساس شد. شاخص‌های سهام اسلامی هدف دارند تا عملکرد سهام شرکت‌هایی که فعالیت‌های مالی و اقتصادی خود با الزامات شرعی مطابقت دارند، را اندازه‌گیری کنند. پایه‌های شرعی این شاخص‌ها بر حفظ مال، بهره‌گیری از ابزارهای متعارف بازار مالی مشروط به رعایت ضوابط شرعی و شفافیت اطلاعات مالی شرکت‌ها تکیه دارد.
### سازوکارهای طراحی شاخص‌های قیمت سهام اسلامی: شاخص EGX33 به عنوان یک نمونه
استاندارد شرعی شماره ۲۱ که توسط سازمان حسابداری و حسابرسی مؤسسات مالی اسلامی (AAOIFI) تدوین شده است، ضوابط مشخصی برای ایجاد یک شاخص سهام اسلامی تعیین کرده است. بر اساس این استاندارد، هر شاخص اسلامی باید زیر نظر یک کمیته نظارت شرعی فعالیت کند. کمیته وظیفه دارد که به صورت دوره‌ای شاخص را بازنگری کرده و وضعیت شرعی آن را ارزیابی کند. به عنوان یک نمونه، بورس اوراق بهادار مصر شاخص EGX33 شریعت را معرفی کرده است که شامل سهام ۳۳ شرکت از میان شرکت‌های پذیرفته‌شده در بورس است که فعالیت‌هایشان با احکام شریعت اسلامی مطابقت دارند.
### اصلاحات مورد نیاز برای بهبود روش‌های طراحی شاخص‌های سهام متوافق با شریعت اسلامی
در حال حاضر، یک مجموعه معیار یکپارچه و جهانی برای بررسی شرعی سهام وجود ندارد. برای بهبود این روش‌ها، لازم است تدوین معیارهای یکسان و استاندارد‌شده، بازنگری دوره‌ای این معیارها و به‌روزرسانی آن‌ها متناسب با شرایط در حال تغییر. علاوه بر این، پیشنهاد می‌شود تا شاخص جدیدی با عنوان “شاخص شریعت برای عملکرد پایدار شرکت‌ها” طراحی شود که بر مبنای محیط‌زیست، اجتماعی و حاکمیتی به امر به معروف تأکید کند.