**رویداد 24 | روزنامه شرق بنویس:**
تحریمهای ظالمانه در طول چند دهه گذشته، فرصت رشد و پیشرفت اقتصاد ملی را از ایران گرفتهاند و بخش زیادی از جمعیت کشور را به زیر خط فقر راندهاند. در چند سال اخیر، برخی از سیاستمداران دفاع کردهاند که تحریمها بر اقتصاد کشور تأثیر منفی نداشتهاند، بلکه مفید بودهاند. اما به دنبال فشل این دیدگاهها، دور جدیدی از برنامهریزی برای مقابله با تحریمها و بازگشت به شرایط رشد و ثبات اقتصادی آغاز شده است.
دولت چهاردهم با اعلام آمادگی برای مذاکره و کاهش تنشها وارد صحنه شد. اما برخی کانونهای سیاسی و اقتصادی وجود دارند که عمارتآوری مخالفت خود را برای مذاکره و کاهش فشار تحریمها تقویت میکنند. این کانونها میتوانند به چهار دسته اصلی تقسیم شوند:
1. **جریان سیاسی رقیب دولت:** فضای رقابت سیاسی در ایران بسیار شدید است. برخی فعالان سیاسی اهداف حزبی و جناحی خود را بالاتر از منافع ملی قرار دادهاند. آنها در دهههای گذشته برای جلوگیری از موفقیت حکومتهای رقیب، البتا بدون توجه به منافع ملی، وارد صحنه شدهاند. این جریانها نگران میشوند که دولت چهاردهم با بهبود روابط با دیگر کشورها و کاهش تنشها، بتواند کشور را از بحران اقتصادی خارج کند و وضعیت زندگی مردم را بهبود بخشد. به همین علت، آنها همچنان میس囿ذند به شکست کوششهای مذاکره.
2. **جریان تندرو:** این گروه به عنوان بخشی از جریان سیاسی رقیب دولت چهاردهم، همیشه بر آن بوده است که ایران وضعیت جنگی با کشورهای غربی را حفظ کند و نگران تبعات اقتصادی آن نباشد. برخی از اعضای این گروه حتی در چند روز اخیر پیشنهاد دادهاند که تنگه هرمز را ببندند و از معاهدهنامه ایجاد شدگی اتمی (NPT) خارج شوند. این گروه همیشه ادعا کرده است که مشکلات اقتصادی کشور مرتبط با تحریم نیست. در دورانی که کلیهی ارگانهای اجرایی کشور در اختیار این گروه بود، آنها حتی یک پیشرفت کوچکی را تحویل ندادند. در حال حاضر، آنها میترسند که موفقیت دولت چهاردهم در کاهش تنشها، باورهای آنها را بیش از پیش فرزوده کند و حتی حامیان بازماندهشان را نیز دور کند.
3. **سخنورانی که همیشه تنش را تبلیغ کردهاند:** این گروه همیشه بر این باور بوده است که هرگونه بازیآوری در مواجهه با دشمنان، به آنها مزیت نمیدهد. برخی از اعضا این گروه معتقدند که تحریمها و تنشها باید ادامه یابند تا از دستآوردهای بیشتری برخوردار شوند. این در حالی است که در دیپلماسی، تبادل مزیتها ح******
یناک اساسی است و بدون دادن مزیت، گرفتن آن ممکن نیست. بنابراین، اگر تیم مذاکرهکنندهی ایران بتواند شرایط مطلوبی برای کشور تأمین کند، این نگرشها که در گذشته به اقتصاد ملی آسیب زدهاند، نابود خواهند شد.
4. **کسبوکارهای تحریمی:** شرایط تحریمی کشور برای برخی از متنفذان موقعیتی منحصر به فرد خلق کرده است که امتیازات انحصاری میتوانستند برای خود و وابستگان فراهم کنند. این افراد بهطور گستردهای به عنوان کاسبان تحریم شناخته شدهاند. وجود این طبقه در عمل به وجود آمده است توسط تداوم تحریمها. اگر نفت ایران بدون تحریم در بازارهای جهانی مطرح میشد، فردی تازهکار با سرمایه کم نمیتوانست در مدت کوتاهی کشتیهای نفتی غولپیکری را خریداری میکرد. بنابراین، لغو تحریمها برای این گروهها تهدید جدی است که میتواند به کسبوکارهای رانتی آنها ضربه بزند. این گروهها همچنان برای حفظ منافع خود، شاید بدون در نظر گرفتن عواقب برای مردم، به م Clash و تنش کار را میکنند.
در خلاصه، این گروهها که بر بازماندگی کشور در وضعیت جنگی تأکید دارند، حتی در شرایط دشوار فعلی نیز آمادهی رها کردن این روال نیستند. مربع جدایی شده از مذاکره در گذشته بزرگتر بود، اما اکنون به درجةای کوچک شده است که فقط برای تعداد کمی از این سخنوران جایگاه باقی مانده است. به همین ترتیب، دولت و تیم مذاکرهکننده باید با هوشیاری به برنامهریزی خود برای کسب بیشترین مزیتها و حفظ منافع ملی ادامه دهند و اجازه ندهند که حرکات سطوحی این تعداد کم، منافع ملی کشور را مجدداً در معرض خطر بگذارند.