رویداد۲۴| تحلیلگر مسائل سیاسی و بینالملل، جواد لاریجانی، به بررسی شرایط فعلی مذاکرات و چالشهای مربوط به آن پرداخت و بر اهمیت حفظ منافع ملی، عبرتگیری از اشتباهات گذشته، و لزوم اتخاذ رویکردی متناسب و تدبیرشده در مذاکرات تاکید کرد.
مذاکرات بین ایران و آمریکا یکی از مهمترین مسائل دیپلماسی امروز است که حاکی از چالشهایی قابل توجه در رابطه میان دو کشور است. البته در این مسیر، باید روشن باشد که ما هیچگاه از بررسی نقش آمریکا، سیاستهای آن نسبت به ایران و منطقه، و همچنین اعتماد به نیروهای داخلیمان غافل نباید شویم. دولت ترامپ در طول این ۱۰۰ روز، با ناکامیهای متعدد مواجه شده است، که این ناکامیها باعث تناقضات و عدم استقامت در تصمیمگیریهایش شده است. این تناقضات را میتوان در سیاستهای آمریکا نسبت به اوکراین، گرینلند، پاناما، کانادا، چین و مشکلات تعرفهها مشاهده کرد.
در مقابل، جمهوری اسلامی ایران با یک رهبری ثابت و بدون تناقض، در مذاکرات غیرمستقیم حضور دارد. این نشاندهنده قدرت و حاکمیت بر امور است. در حال حاضر، دولت ترامپ در موقعیتی بسیار ضعیف برای دستیابی به مقاصد بینالمللیاش قرار گرفته، در حالی که ایران با ادارات منطقی و ثابت در امر حکومت ادامه میدهد.
در بحثهای رسانهای از تهدیدات جنگی و خطرات نظامی نیز گفتگو میشود. با این حال، بر اساس تحلیلها، احتمال حمله نظامی به ایران کمتر از سه تا چهار درصد است. حتی برای این احتمالهای کم، ما آمادگی کامل دفاعی داریم. در نظر باید گرفت که دولت ترامپ قبلاً به مشکلات داخلیاش باید توجه میکرد و اگر این مشکلات را حل کند، میتواند به آن خرج بدیهی، جنگ، نیاز نداشته باشد. شرایط جهانی نیز نشان میدهد که تنشها باید تشدید نشوند، و آمریکا باید بر مسائل داخلیاش تمرکز کند.
یادآوری رهبر معظم انقلاب در مذاکرات مهم است؛ اشتباهات گذشته نباید تکرار شوند. به نظر میرسد که دبیر شورای عالی امنیت ملی جلسات فشردهای با مذاکرهکنندگان و آنهایی که مذاکرات را بررسی کردهاند برگزار کند تا نقاط ضعف و قوت مشخص شوند. شرایط کنونی با گذشته متفاوت است، اما برخی اصولیها همیشه معتبر هستند.
یکی از این اصول، در حالی که ما هیچگاه به طرف مقابل اعتماد نداریم، قدمهای کوچک، متقابل و متناسب برمیداریم. این یعنی که اگر طرف مقابل پیشبرد چند مورد قدم امضا را بردارد، ما نیز فقط آنچه را به او بدهیم که پیشافشا شده است. این اقدامات نباید به توانمندیهای هستهای ما مرتبط باشند. اگر آنها به وجود بمب هستهای ما شک دارند، باید دلیل بیاورند. ما تنها توافقنامه انپیتی را میپذیریم.
ملت ایران باید از کار مملکت متوقف نشود. این حرف بسیار مهم است زیرا ما باید فرض کنیم که مذاکرات در حال پیشروی است و مراقب امور داخلی خود باشیم. باید از قوای انسانی و توانمندیهای خود برای توسعه کشور بهرهبرداری کنیم.
دولت و ملت باید اقدامات جهادی برای توسعه اقتصادی اتخاذ کنند. این کلید فلج مسائل اقتصادی است. امیدوارم مذاکرات به پیشرفت دست یابد و ما باید نه خوشبین و نه ناامید باشیم. مذاکرات ممکن است بالا و پایین برود، اما ما از مذاکرهکنندگان خود حمایت خواهیم کرد و چارچوبهای مورد نظر نظام، که به تایید مقام معظم رهبری خواهد رسید، رعایت خواهد شد.
رسانهها باید به این نکته توجه داشته باشند که انتقاد و فشار مذاکرهکنندگان میتواند به نفعشان باشد. مثلاً، آقای ویتکاف در حال مذاکره غیرمستقیم است در حالی که مقامهای آمریکایی حرفهای تندی میزنند. این فشارها ممکن است ظاهراً آسیبزای مذاکرات باشد، اما در واقع به نفعشان است. مذاکرهکنندگان باید بدانند که در کشور ما حساسیت زیادی نسبت به مقاصد آمریکا وجود دارد و هیچگونه اعتماد به آنها نیست. انتقاد و نقد سازنده میتواند مذاکرات را تقویت کند.
انشالله که خدا برای کشور ما گشایشهای بیشتری ایجاد کند و مذاکرهکنندگان نتیجهای مثبت دست یابند. ایران در مذاکرات و در سایر مسائل به حاکمیت منافع خود، استقلال و مقاومت ادامه خواهد داد.